Klinik Bilgiler

Semptom ve Lezyonlar

Semptomların ve lezyonların ciddiyeti enfektif virusun virulansı, kanatlının türü (yumurtacı veya etlik ) ve enfekte kanatlının bağışıklık durumuna bağlıdır. İki ayrı klinik tablo izlenir:

1. Akut klinik IBD
2. Subklinik IBD

1. Akut Klinik IBD

• Hastalık ani başlar
• Enfekte hayvanlar durgun, tüyleri kabarık, düşkün görüntüdedir ve bazen havalandırmayı gagaladıkları izlenir.
• Enfeksiyondan 3 gün sonra morbidite ve mortalite başlar, 5-7 günde pik yapar ve düşer.
• Mortalite göz ardı edilebilecek kadar az veya virulent IBDV vakalarında %90 kadar olabilir. Genellikle mortalite %10-20 kadardır.
• Saha koşullarında yumurtacılılarda mortalite , broilerlere (etçi tavuklara )oranla daha yüksektir.
• Ölen hayvanlar genellikle dehidre durumdadir (böbrek lezyonlari olusturur).
• Sıklıkla bacaklarda ve göğüs kaslarında peteşiyel kanamalar izlenir.
• Kursak ve taşlık birleşiminde kanama ve erozyonlar izlenebilir.
• Hastalığın şiddetine bağlı olarak bursal lezyonlar değişiklik gösterir . Bursanın boyutunda, ağırlık ve morfolojisindeki oluşabilecek değişikliklerin özeti aşağıda tabloda yer almıştır.

Varyant IBDV suşları ciddi yangısal reaksiyonlara neden olmazlar. Yine de şiddetli bursal atrofi karakteristik bir bulgudur ve mortalite genellikle %5’den azdır.

Çok virulent IBDV suşları bursa fabriciusa ek olarak timus, sekal tonsiller ve dalak gibi lenfoid organlarda ciddi lezyonlara neden olurlar.

2. Subklinik IBD

• Subklinik IBDV civcivler yumurtadan çıktından sonraki ilk 2 haftada IBDV virusu ile karşılaştıklarında oluşur ve enfeksiyon döneminde hastalığı önleyebilen fakat bursadaki viral replikasyonu önleyemeyen maternal antikora sahiptirler.
• Bursa atrofisi, immunosupresyon ve buna bağlı olarak sekunder enfeksiyonlara (E.coli gibi) yakalanma olasılığının artışı ile karakterizedir.
• Klinik IBD’de mortalitete piki izlenmez.
• Broilerlerde sekunder enfeksiyonlar, genellikle E.coli, sürekli standart günlük mortalite artışı ve yemden yararlanmanın azalmasına neden olur.
• Immunosupresyondan dolayi enfeksiyonu takiben yapilan asilamalardan daha zayif reaksiyonlar alinabilir.

Derleyen Dr J J (Sjaak) de Wit ve William Baxendale.